Bài ca Trường Nguyễn Văn Trỗi

Nhạc và lời: Hồng Tuyến

Thứ Năm, 5 tháng 2, 2009

Lớp “Rèn cán chỉnh quân” và vụ gián điệp ảo “Hát xăng-vanh-đơ”

Xin trích hồi ức của Thiếu tướng Chuẩn đô đốc Hải quân Trần Văn Giang để chúng ta hiểu thêm những ấu trĩ ban đầu của quân đội.


Tháng 5 năm 1949, Bộ mở lớp “Rèn cán khóa I” (gọi tắt của lớp “Rèn luyện cán bộ” lúc ấy). Hơn 100 cán bộ trung, tiểu đoàn, một số cán bộ quân khu, một số cán bộ tương đương ở các cơ quan Bộ được cử về học. Yêu cầu mỗi học viên chỉ được mang theo một súng trường và một ba-lô (anh em lúc bấy giờ gọi đùa là trường “quan to, súng dài”). Có vài đồng chí từ Nam Bộ, cực Nam Trung Bộ, Bình Trị Thiên và hai đồng chí từ Thượng Lào về dự. Học viên được biên chế thành từng tiểu đội, có tiểu đội trưởng và phó. Ba, bốn tiểu đội thành một trung đội, có đủ trung đội trưởng, trung đội phó và chính trị viên; tất cả nằm trong một đại đội có đại đội trưởng, đại đội phó và chính trị viên.
Lễ khai giảng ngắn gọn, trang nghiêm, rất vui vẻ và ấn tượng. Đại tướng Võ Nguyên Giáp và mấy cán bộ trong Bộ Quốc phòng đến dự. Anh Võ Nguyên Giáp tạo cho lễ khai mạc trang nghiêm cái không khí thân vui. Anh nói rất ngắn gọn nhưng rõ ràng về mục đích, ý nghĩa quan trọng của cuộc “Vận động rèn luyện cán bộ, chấn chỉnh quân đội” trước đòi hỏi của cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc ngày càng gay go quyết liệt. “Bộ yêu cầu nhà trường tích cực rèn luyện cán bộ, đồng thời Bộ cũng yêu cầu các đồng chí cán bộ tích cực tham gia rèn luyện mình”. (Nghe đến đây, chúng tôi vỗ tay hưởng ứng nhiệt tình). Đại tướng lại vui vẻ tiếp lời:
- Thể hiện quyết tâm rèn luyện cán bộ của Bộ, tôi – Võ Nguyên Giáp - sẽ trực tiếp làm Hiệu trưởng kiêm Chính ủy. (Vỗ tay dài). Thiếu tướng Tổng Tham mưu trưởng Hoàng Văn Thái làm Hiệu phó. (Vỗ tay dài). Thiếu tướng Trần Tử Bình, Phó bí thư Quân ủy Trung ương, Phó tổng Thanh tra quân đội, làm Phó chính ủy. (Lại vỗ tay dài ).
Đến đây anh Võ Nguyên Giáp vui vẻ hỏi to:
- Rõ chưa ?
Tất cả chúng tôi hoan hô vỗ tay rào rào kèm theo tiếng hô to: “Rõ ạ !”. Anh lại tươi cười hỏi tiếp:
- Được chưa ?
Không ai bảo ai, chúng tôi đứng bật dậy, lại vỗ tay tiếp, kèm theo những tiếng kêu to, hưởng ứng tự đáy lòng:
- Được ạ ! Được ạ ! Được quá ạ !
Chúng tôi phấn khởi thực sự vì cuộc “Rèn cán, chỉnh quân” lúc này cực kỳ là cần thiết ! Đại tướng Võ Nguyên Giáp vô cùng kính yêu trực tiếp làm Hiệu trưởng kiêm Chính ủy ! Còn có ước muốn nào hơn ! Anh Hoàng Văn Thái cánh tay đắc lực của Bộ trưởng làm Hiệu phó: Nhất rồi! Cụ Trần Tử Bình (dạo này chúng tôi bắt đầu chuyển sang cách gọi bằng “cụ” vì trên mép anh để bộ ria đen xì, và anh nhiều tuổi nhất trong các vị tướng) với tấm lòng trìu mến, qua mấy năm làm công tác Tổng Thanh tra anh Bình đã tỏ ra cần-kiệm-liêm-chính, chí công vô tư, thực lòng yêu thương cán bộ, chiến sĩ; nghiêm nghị thẳng thắn chỉ ra cho cán bộ, kể cả cấp quân khu, cấp trung, tiểu đoàn những khuyết điểm tồn tại; đi đôi với thái độ chân tình góp ý cách khắc phục về lẽ sống làm người. Đợi cho tiếng hoan hô vỗ tay, tiếng xì xào trao đổi lắng dịu, anh Võ Nguyên Giáp lại vui vẻ nói tiếp:
- Nhưng cũng phải thẳng thắn công khai với nhau điều này: Ai cũng biết tôi lúc này rất nhiều việc, bên Thường vụ Trung ương, bên Ban Bí thư, bên Chính phủ và hàng ngày cần xem xét tình hình các mặt trận nên nhiều khi cũng phải vắng mặt. (Anh em vỗ tay thông cảm, đồng tình). Anh Thái Tổng Tham mưu trưởng cũng chỉ có thể đi đi về về. (Anh em lại vỗ tay thông cảm). Và để bù lại thì anh Trần Tử Bình, hồi này ngơi tay bên Tổng Thanh tra, sẽ dồn sức vào lớp học này. Anh Bình sẽ cùng ăn,cùng ở, cùng làm việc hàng ngày với các đồng chí… Được chưa ?
Anh em chúng tôi lại vỗ tay rào rào. Có tiếng kêu to:
- Được ạ ! Được ạ ! Hoan hô Phó Chính ủy Trần Tử Bình !
Tiếng hoan hô vỗ tay kéo dài hơn bình thường, một phần vì anh em hoan hô động viên anh Bình, cũng có phần do anh em yêu mến và chẳng mấy khi được sống chung với “cụ” Phó tổng Thanh tra có tiếng là nghiêm trang, mẫu mực. Hòa với niềm vui của anh em, anh Bình phấn khởi đứng dậy, giơ hai tay lên vỗ mạnh như một sự hưởng ứng chung vui, lại cũng như một sự hứa hẹn sẽ làm tròn nhiệm vụ cùng ăn ở, sinh hoạt, cùng làm việc
với chúng tôi.
Trưa hôm ấy ăn cơm về, mấy ông mãnh ở trung đội tôi lại tiếp tục trao đổi về cụ Bình. Họ kháo nhau thế này:
- Lớp “Rèn cán” mà cụ Bình lao vào thường trực, sát sườn với chúng ta thế này là “Hắc xì dầu” lắm đấy ! Thằng nào láng cháng hay tự do vô kỷ luật là cứ liệu hồn ! Chết với cụ ấy !
- Tại cụ làm công tác Tổng Thanh tra nên thằng nào có tật,thằng ấy giật mình ! Chứ… tao biết tính cụ… hiền khô à !
- Tao nghe người ta kể ngày xưa Trần Tử Bình “học trường phree”, nghĩa là đã học trường thầy dòng của đạo Gia tô; được giác ngộ, Trần Tử Bình đi theo Cách mạng và thành đảng viên Cộng sản. Đảng mình cũng ghê thật! Kéo được cả thầy tu đi làm cách mạng rồi đào tạo thành cấp tướng trong quân đội. Đấy dấu vết còn để lại là nét mặt và con người khắc khổ, mẫu mực…
- Ông anh tớ kể từ hàng chục năm trước, cụ đã lãnh đạo hơn năm nghìn công nhân đồn điền cao su Phú Riềng nổi dậy, chống áp bức, bóc lột. Rồi ngồi tù Côn Đảo, Hoả Lò. Ghê thật! Nom cụ thế mà kiên cường đáo để !
Ngay chiều hôm ấy trong giờ thể thao, tôi đang đi bộ dọc ngang sân tập thì có tiếng gọi:
- Văn Giang ! Văn Giang đấy phải không ?
Tôi quay sang phía tiếng gọi đã thấy “cụ” Bình xăm xăm bước lại. Cụ vui vẻ bắt tay tôi và xởi lởi hỏi :
- Tôi biết anh có tên trong danh sách khóa này, sáng nay có ý nhìn mà không thấy. Có khỏe không ? Vụ “Hát xăng-vanh-đơ”1 các anh giải quyết hậu quả tích cực lam phải không ?
Tôi mừng vì đã lâu không gặp mà anh vẫn nhớ tên và nhận ra tôi. Nhưng tôi lại cảm thấy không vui nghe anh nhắc đến câu chuyện đau thương H122 ấy.
- Thưa anh, trung đoàn M21 giải quyết rất tích cực. Về cơ bản đã tạm ổn nhưng hậu quả về tinh thần, tình cảm trong anh em phải có thời gian dài dài mới nguôi ngoai được, anh ạ. Ở bên Tổng Thanh tra chắc anh cũng được báo cáo chuyện này ?
- Chuyện H122 sau này vỡ lở to ra, anh Trần Đăng Ninh2 phải trực tiếp chỉ đạo bên công an nhảy vào cuộc. Tôi có nghe anh Trần Đăng Ninh nhắc đến và anh Phạm Ngọc Mậu3 trong báo cáo cũng nhắc đến Văn Giang góp công tích cực trong vụ này.
Tôi nhìn thẳng vào mắt anh Bình, hỏi:
- Chuyện H122 là sai lầm từ Quân khu đến hai trung đoàn B6 và M21, gây tổn thất đáng kể về cán bộ, chiến sỹ và nhân dân. Là Phó bí thư Trung đoàn ủy M21, tôi cũng có phần trách nhiệm. Sao anh lại nói “góp công sức tích cực” làm gì cho tôi thêm xấu hổ?
Anh Bình cầm tay, kéo tôi đi theo và giải thích:
- Văn Giang này, có hai chuyện khác nhau trong việc này: Một là thực dân Pháp cáo già, gian ngoan xảo quyệt, nó đánh lừa ta. Còn ta thì quá ngây thơ, ấu trĩ nên đã bị tổn thương. Qua chuyện này chúng ta cũng được bài học phải vững vàng, tỉnh táo và rất bình tĩnh xem xét mọi việc. Bài học phải trả giá quá đau đớn nhưng cũng là bài
học quý giá giúp chúng ta già dặn, trưởng thành, khôn ngoan hơn chứ! Hai là chuyện nào đi chuyện ấy. Đầu mối là mấy cậu bộ đội quân báo TD vừa dại dột, hoang tưởng lại vô trách nhiệm. Anh Trần Đăng Ninh đã chỉ rõ. Hai đơn vị B6 và M21 thì bị động chấp hành “quá hăng hái nhiệt tình đánh địch” đến thành mù quáng, tự gây tổn thất cho mình. Điều này thì anh Ninh cũng đã kết luận rồi. Anh Phạm Ngọc Mậu báo cáo trong quá trình diễn biến chính anh Mậu cũng không được tỉnh táo lắm. Văn Giang có đề xuất mấy lần “nghiên cứu lại” các đối tượng và các bản cung có nhiều mâu thuẫn nhưng anh Mậu không nghe. Cho đến hôm anh Trần Đăng Ninh về, Văn Giang lại đề xuất ý kiến lần nữa và có xin vào trại giam để gặp riêng một số đối tượng. Sau đó báo cáo lại chuyện cán bộ đánh “phạm nhân” đồng thời mớm cung gò theo ý kiến mình. Số anh em bị bắt sợ đòn đau đã báo cáo bậy thế nào cho anh Ninh nghe. Anh Mậu lại còn nói: khi vấn đề đã được kết luận là anh em mình bị oan sai, Văn Giang còn xin anh Mậu nhận bảy, tám cán bộ từ trại giam về Ban Chính trị M21, nơi Văn Giang công tác. Chuyện này rõ ràng là thái độ dũng cảm và đầy trách nhiệm của Văn Giang đối với số đồng chí mình bị oan ức.
Đáng khen lắm chứ !
Tôi ngạc nhiên không ngờ anh nắm rất chắc và đánh giá rất đúng về vấn đề Quân khu và hai trung đoàn trong vụ H122 này. Đó là những nhận xét ngắn gọn và rõ ràng mà bấy lâu tôi vẫn chờ đợi từ Quân khu. Những nhận xét của anh về tôi cũng làm tôi thấy vui.
Câu chuyện đến đây thì có đồng chí ở Hiệu bộ ra tìm. Anh vội vã bắt tay tôi rồi hấp tấp bước đi. Tôi ở lại trong tâm trạng thân thương và thoải mái.

--------------------------------------------
1 H122 là tên gián điệp “ảo” do Pháp cố tình “lộ” cho ta biết là đã cài được H122 vào nội bộ quân đội ta. Bị mắc lừa địch, ta đã nghi oan và bắt giam
một số cán bộ của đơn vị M21 và B6.
2 Trần Đăng Ninh là Uỷ viên Trung ương Đảng, rất có uy tín. Mỗi khi có việc quan trọng, anh Ninh lại được phân công vào nghiên cứu, chỉ đạo
giải quyết.
3 Phạm Ngọc Mậu, nguyên Khu phó Quân khu II, phái viên chính trị Quân khu I, sau về làm Chính ủy Trung đoàn M21.

Không có nhận xét nào: